Yenişehir , Bursa

YENİŞEHİR

Bursa ilinin bir ilçesi dir. Şehir Merkezinin doğusunda ve merkeze uzaklığı 61 Km.dir. Bursa'nın ikinci havaalanına sahiptir. (İlki şehir merkezinde ve kullanım dışındadır.) İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Özellikle tarımsal ürün ihracatında Bursa'nın ilk sırada gelen ilçesidir. Domates ve biberi dünyaca ünlüdür. TARİHÇE: Bizanslılar tarafından kurulan Yenişehir, sulak alanı ve İznik'e yakınlığı dolayısıyla Bizans Ordusu'nun Anadolu seferlerinde kullandığı bir üs olmuştur. Osman Gazi, Koyunhisar savaşıyla şehri ele geçirmiştir. Ardından kısa bir süre için başkent olmuştur ve Bursa'nın alınmasıyla bu görevi anakente devretmiştir. Bursa ilinin gelişmekte olan ilçelerinin başında gelmektedir.

TARİHÇE

Osmanlı Devleti'nin ilk başkenti

Yenişehir’ in bilinen tarihi 14. yüzyıl’ ın başlarına kadar uzanır. Her ne kadar daha önceki yüzyıllarda bu yörede “NEOPOLİS” adında Bizans şehrinin varlığından bahsedilse de, bu konuda ciddi bir belgeye rastlanamamıştır.

Osmanlının beylikten Devlet haline geçtiği yıllarda Köprühisar ve Yarhisar’ ın zapt edilmesinden sonra Yenişehir ovasına da topraklarına katan Osman Bey bu bölgeyi gazilerine kılıç hakkı olarak yurt edinmeleri için vermiştir. Yenişehir ilk defa o zaman iskana açıldığı için bu isim ile bilinir olmuştur. İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI’ nın Osmanlı Tarihi adlı kitabında da “Ovada bir Türk şehri kurulmuş ve harp sahasına yakın olması dolayısıyla karargah yapılmıştır” ifadesine yer verilmiştir.

Bu bilgiler ışığında Yenişehir’ in bir Türk şehri olarak kurulduğu ve ikamete açıldığı anlaşılmaktadır. 680 yıllık bir Türk şehri olan Yenişehir 27 Ekim 1920 ile 6 Eylül 1921 tarihleri arasında yunan işgaline uğramış, 6 Eylül 1921 tarihin de işgalden kurtarılmıştır. Köylerin kuruluşu ise daha eskiye dayanmaktadır, örneğin Yarhisar köyünün Bizans döneminde Tekfur Kışlası olduğu bilinmektedir. Aynı şekilde Akbıyık ve Süleymaniye köylerinde Bizans döneminden kalma tarihi kalıntılara ( Kale ) rastlanmıştır. Osmanlılar şehirde birçok tarihi eser inşa etmişlerdir. Günümüze kadar gelen eserlerden ilçe merkezinde ki 17 camiden 10 tanesi Osmanlı dönemine aittir. Yine köylerimizde de yapılan camilerin ve hamamların bir kısmı Osmanlı döneminde yapılmıştır. İlçemizde ki diğer tarihi eserler Babasultan Zaviyesi, Sinanpaşa Camii ve Kervansarayı, Çiftehamamlar, Süleymanpaşa Camii ve Türbesi, Saray Hamamı, Şemaki Evi.

Yenişehir tarihi anlatılırken Osmanlı İmparatorluğunun kurucusu Osman Bey’ in çocukluğunun Yarhisar köyünde geçtiği, Koyunhisar ovasında Bizanslılara karşı büyük zaferler kazandığı, Osmanlıların batıya doğru ilerlemelerini kolaylaştırmıştır. Yapılan bu savaşlarda Osman Bey’ in kardeşi Aydoğdu Bey şehit düşmüştür, mezarı halen Koyunhisar Köyünde bulunmaktadır. Kurtuluş savaşında da ilçemiz çete savaşlarına sahne olmuş, Marmaracık ve Derbent köylerinde yaşayan Rum ve Ermeniler yöre halkına çok zarar vermişlerdir. Çanakkale savaşında şehit olan ve İngiliz muhribinin batmasına sebep olan top mermisini topa yerleştiren asker olduğu söylenen Çanakkale zaferinde büyük payı olan Müstecip Onbaşı ilçemiz Orhaniye köyünden olup, mezarı da aynı köyde bulunmaktadır.

KÜLTÜR VE TURİZM

Yenişehir :Bursa'nın 45 km doğusunda yer alan Yenişehir antik çağda Neopolis olarak tanınıyordu. Osman Gazi döneminde Osmanlı topraklarına katılan ilçe, Osman Gazi tarafından gazilerine kılıç hakkı adıyla yurtluk olarak verilmiştir. İskana açılan yerde kurulan kent Yenişehir adını almıştır.

Osmanlı döneminden kalan zengin tarihi eserlere sahip Yenişehir'de Osman Gazi' nin yaptırdığı saraydan arda kalan Saray Hamamı, I. Murad döneminden kalma Postinpuş Baba Zaviyesi, XIV. yüzyılda inşa edilen Voyvoda Cami (Çınarlı Cami), XVI. yüzyılda yapılmış olan Koca Sinan Paşa Külliyesi, Bali Bey Cami, Orhan Bey tarafından yaptırılan Ulu Cami, Süleyman Paşa Külliyesi, 1645'de Yenişehirli Deli Hüseyin Paşanın yaptırdığı Çifte Hamam, Yarhisar Köyü Orhan Cami ve Saat Kulesi görülmeye değer tarihi yapılardır.

YENİŞEHİR ŞEMAKİ EVİ MÜZESİ

Bursa'ya 55 km. uzaklıktaki Yenişehir İlçesi merkezinde bulunmaktadır.

İran'ın Şemah kasabasından Anadolu'ya gelerek Yenişehir'e yerleşen Şemaki ailesi tarafından tahminen 18.yüzyılda yapılmıştır. İki katlı evin zemin katında taşlık, sağında mutfak ve kiler, solunda iki kışlık oda bulunmaktadır.

Mutfak duvarına bitişik ahşap merdivenlerle üst kata çıkılır. Bahçeye bakan ön cephe revak şeklinde kemerli bölümlerle dışa açılmaktadır. Solda eyvanlı sofaya açılan bir baş oda, sağda biri büyük, diğeri küçük iki oda bulunmaktadır. Evi süsleyen nebati motifli ve manzara dekorlu kalem işleri 19.yüzyıla aittir.

Bahçede bulunduğu söylenen hamam kısmı bugün yoktur.

Yenişehir Şemaki Evi Müzesi / İletişim Tel : (0224) 234 49 18 Pazartesi dışında her gün 08.00-12.00/13.00-17.00 saatlerinde ziyarete açıktır.

NÜFUS BİLGİLERİ

61 adet köy ve 10 adet mahalle muhtarlığı olmak üzere toplam 71 adet muhtarlığımız mevcut olup ilçe nüfusu 54.835 kişidir. Toplam nüfusun 26.068 kişisi ilçe merkezinde, 28.767 kişisi köylerde bulunmaktadır. Köylerde yaşayan nüfusumuzun şehir merkezinde yaşayan nüfusa oranı % 52,4 dür.

İlçemizin ana gelir kaynağı tarımdır. Toplam nüfusumuzun %78,7 si tarım ile geçinmektedir. Tüm köylerimiz tarımsal üretim ile geçimini sağlamakta olup bunun yanında ilçe merkezi nüfusumuzun da 14.380 kişisi tarımsal üretim ile geçimini sağlamaktadır.

Nüfus Yoğunluğu: 71 /km2

Nüfus Artış Oranı: % 3,45

Yenişehir Nüfusunun Bursa Nüfusuna Oranı: % 2,6

Köylerin Nüfusunun Yenişehir Nüfusuna Oranı: % 52,4

ULAŞIM

KARAYOLU ULAŞIMI

Yenişehir, kuzeyindeki İznik ilçesinden 25 km ,güneyindeki İnegöl ilçesinden 27 km , batısındaki Bilecik ilinden 40 km ve doğusundaki Bursa ilinden 55 km mesafe uzaklıktadır. Her dört şehirden de Yenişehir'e tarifeli otobüs seferleri yapılmaktadır.

HAVAYOLU ULAŞIMI

Yenişehir Uluslararası Havaalanı'ndan dünyanın heryerine sivil havacılık ve kargo taşımacılığı yapılmaktadır. Bununla birlikte Ankara, İstanbul, İzmir ve Trabzon'a tarifeli seferler mevcuttur.